سرسیلندر (Cylinder Head) یکی از مهم‌ترین اجزای موتور خودرو است که در بالای بلوک سیلندر نصب می‌شود و محل قرارگیری بسیاری از قطعات حیاتی مانند سوپاپ‌ها، شمع‌ها، میل‌سوپاپ و مجاری آب و روغن است. این قطعه نقش کلیدی در عملکرد احتراق، کنترل دمای موتور و هدایت گازهای ورودی و خروجی دارد.
⚙️ سرسیلندر چه کاری انجام می‌دهد؟
سرسیلندر، فضای بالای محفظه احتراق را تشکیل می‌دهد و در تعامل مستقیم با پیستون‌ها و سوپاپ‌ها کار می‌کند. وظایف اصلی آن شامل موارد زیر است:
ایجاد فضای احتراق: سرسیلندر به همراه پیستون و سیلندر، محفظه احتراق را تشکیل می‌دهد.
هدایت گازها: وظیفه هدایت مخلوط هوا و سوخت به داخل سیلندر و خروج گازهای سوخته را بر عهده دارد.
جایگاه اجزای مهم: محل نصب شمع، سوپاپ‌ها، میل‌سوپاپ، مانیفولد هوا و دود، و گاهی انژکتورها است.
انتقال گرما: با کمک مجاری خنک‌کننده، گرمای حاصل از احتراق را به سیستم خنک‌کننده منتقل می‌کند.
جریان روغن: مجاری مخصوص برای عبور روغن جهت روان‌کاری اجزای متحرک.
🔩 ساختار سرسیلندر
ساختار سرسیلندر بسته به نوع موتور ممکن است متفاوت باشد، اما اغلب شامل اجزای زیر است:
اجزا
شرح عملکرد
بدنه سرسیلندر
از آلیاژ آلومینیوم یا چدن ساخته شده، سبک و مقاوم در برابر حرارت
سوپاپ‌ها
کنترل ورود و خروج مخلوط سوخت/هوا و دود به داخل و خارج سیلندر
میل‌سوپاپ
باز و بسته کردن سوپاپ‌ها طبق زمان‌بندی مشخص
شمع‌ها
ایجاد جرقه برای احتراق (در موتورهای بنزینی)
منیفولدها
مسیر ورود هوا و خروج دود را فراهم می‌کنند
واشر سرسیلندر
درزگیری بین بلوک موتور و سرسیلندر
🧊 علائم خرابی سرسیلندر
خرابی سرسیلندر می‌تواند مشکلات جدی برای عملکرد موتور ایجاد کند. برخی از علائم هشداردهنده عبارت‌اند از:
افزایش دمای موتور (داغ کردن)
کم شدن آب رادیاتور بدون نشتی مشخص
وجود روغن در آب یا بالعکس (شیری شدن روغن موتور)
کاهش توان موتور و لرزش زیاد
روشن شدن چراغ چک موتور
خروج دود سفید از اگزوز (علامت سوختن واشر سرسیلندر)
⚠️ اگر این علائم را مشاهده کردید، به سرعت خودرو را خاموش کرده و برای بررسی به تعمیرگاه معتبر مراجعه کنید.
🧪 چه دلایلی باعث خرابی سرسیلندر می‌شود؟
خرابی سرسیلندر معمولاً به دلیل گرمای بیش از حد موتور اتفاق می‌افتد. در ادامه، عوامل رایج این خرابی را می‌بینید:
جوش آوردن موتور به دلیل نقص در سیستم خنک‌کننده
شکستگی یا سوختن واشر سرسیلندر
ترک‌خوردگی بدنه‌ی سرسیلندر
کیفیت پایین روغن یا ضدیخ
کارکرد طولانی با موتور داغ یا بدون آب
🛠 هزینه تعمیر یا تعویض سرسیلندر
بسته به نوع خودرو و شدت خرابی، هزینه تعمیر یا تعویض سرسیلندر ممکن است متغیر باشد. به طور کلی:
تعمیر ترک‌خوردگی یا تاب‌برداشتن: از چند میلیون تومان شروع می‌شود.
تعویض کامل سرسیلندر (دست دوم یا نو): گاهی تا ده‌ها میلیون تومان هزینه دارد.
تعویض واشر سرسیلندر: هزینه کمتری دارد، اما نیاز به باز کردن کامل موتور دارد.
🔍 واشر سرسیلندر؛ محافظ بین دو قطعه
واشر سرسیلندر قطعه‌ای نازک ولی بسیار حساس است که بین بلوک سیلندر و سرسیلندر قرار می‌گیرد. این قطعه از نشتی گازهای احتراق، آب و روغن جلوگیری می‌کند. سوختن واشر سرسیلندر یکی از رایج‌ترین خرابی‌های موتور است که اگر به‌موقع شناسایی نشود، به کل سرسیلندر آسیب می‌زند.
🧼 نکات مهم در نگهداری سرسیلندر
کنترل مرتب سطح آب رادیاتور و ضدیخ
استفاده از روغن موتور مناسب و تعویض به‌موقع آن
بررسی دمای موتور حین رانندگی
باز نکردن درب رادیاتور در حالت داغ
رسیدگی منظم به ترموستات، واترپمپ و فن رادیاتور
✅ جمع‌بندی
سرسیلندر قطعه‌ای کلیدی در عملکرد بهینه موتور است که در صورت خرابی، پیامدهای جدی و پرهزینه‌ای به همراه دارد. با آگاهی از ساختار، وظایف و نشانه‌های خرابی آن، می‌توانید با نگهداری مناسب از خودرو، از بروز مشکلات سنگین در آینده جلوگیری کنید.
بلبرینگ چیست؟ بلبرینگ (Ball Bearing) یکی از مهم‌ترین قطعات مکانیکی در صنعت است که وظیفه دارد اصطکاک بین دو قطعه‌ی متحرک را کاهش دهد. این قطعه با استفاده از ساچمه‌های فلزی باعث می‌شود تا اجزای مکانیکی با حداقل اصطکاک و بیشترین دقت روی یکدیگر حرکت کنند. ساختار بلبرینگ شامل حلقه‌ی […]
معرفی اولیه: تسمه‌ای نازک، اما حیاتی تسمه تایم یا Timing Belt یکی از اجزای حیاتی و نسبتاً ارزان در موتور خودرو است که خرابی آن می‌تواند به‌تنهایی باعث خسارت سنگین به موتور شود. شاید ظاهرش ساده و کم‌اهمیت به نظر برسد، اما نقشی کلیدی در زمان‌بندی دقیق اجزای درونی موتور […]
فیلتر هوا خودرو: راهنمای کامل و کاربردی برای همه‌ی رانندگان فیلتر هوا چیست و چرا اهمیت دارد؟ فیلتر هوا یکی از قطعات کلیدی و ارزان‌قیمت خودرو است که نقش مهمی در عملکرد صحیح موتور دارد. وظیفه‌ی اصلی این قطعه، جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار، دوده، حشرات و آلاینده‌ها […]
سرسیلندر؛ قلب کنترلگر احتراق موتور سرسیلندر (Cylinder Head) یکی از مهم‌ترین اجزای موتور خودرو است که در بالای بلوک سیلندر نصب می‌شود و محل قرارگیری بسیاری از قطعات حیاتی مانند سوپاپ‌ها، شمع‌ها، میل‌سوپاپ و مجاری آب و روغن است. این قطعه نقش کلیدی در عملکرد احتراق، کنترل دمای موتور و […]
یاتاقان؛ پایه‌ای برای حرکت نرم و بی‌اصطکاک یاتاقان (Bearing) یکی از مهم‌ترین قطعات مکانیکی در ماشین‌آلات و خودروهاست که وظیفه‌اش حمایت از حرکت چرخشی یا رفت‌وبرگشتی قطعات است، بدون اینکه اصطکاک زیاد یا ساییدگی ایجاد شود. به زبان ساده‌تر، یاتاقان باعث می‌شود اجزای متحرک ماشین بدون لقی و با حرکت […]
فروشگاه تهران پژو با بیش از سه دهه فعالیت در تهیه و توزیع قطعات یدکی خودرو و همچنین محبوبیتی که بین مصرف کنندگان، تعمیرکاران و استاد کاران داشته است به میممنت ورود به قرن جدید شعبه اینترنتی خود را راه اندازی نموده است. این مجموعه با اخذ نمایندگی مستقیم برند های مطرح داخلی وخارجی همواره در صدد عرضه کالاها و قطعات اصلی خودرو با بهترین کیفیت در کنار حذف واسطه ها و عرضه بار بهترین قیمت به کلیه هموطنان بوده است
نظرات کاربران